Το ερώτημα που μας ταλαιπωρεί ήδη από την τελευταία εβδομάδα αφορά το πως θα συνεχιστούν οι φοιτητικές κινητοποιήσεις μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου Πιερρακάκη. Είναι το πρώτο ερώτημα το οποίο μέσα του κρύβει ένα δεύτερο, που αφορά το αν τελικά μετά από δύο μήνες κινητοποιήσεων, καταλήψεων και διαδηλώσεων κερδίσαμε ή χάσαμε; Σε όσους κακόπιστα, αλλά κυρίως καλόπιστα, μας ρωτάνε «Και τι καταφέραμε; Δύο μήνες οι σχολές κλειστές και το νομοσχέδιο ψηφίστηκε», με μεγάλη αυτοπεποίθηση απαντάμε ότι:

• Ο συσχετισμός δύναμης άλλαξε από τον Δεκέμβριο μέχρι σήμερα. Στο επίπεδο των ιδεών και της κοινής γνώμης. Οι φοιτητές είναι μαζικά ενάντια στα ιδιωτικά πανεπιστήμια και η κοινωνία διχάστηκε. Η αλλαγή γραμμής και το ρεζιλίκι ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ είναι επίσης μία σημαντική αλλαγή. Το φοιτητικό κίνημα ανάγκασε σε αυτή την πιρουέτα τον Ανδρουλάκη. Ας σκεφτούμε σε ποιο σημείο θα ήμασταν σήμερα χωρίς τους 2 μήνες κινητοποιήσεων μας. Η ΝΔ θεωρούσε δεδομένο ότι θα ψηφίσει το νόμο γρήγορα και χωρίς αντιστάσεις. Τα ΜΜΕ για εβδομάδες τηρούσαν σιγή ιχθύος. Αυτά όλα άλλαξαν κάτω από την μαζική παρουσία της νεολαίας στα αμφιθέατρα και στο δρόμο. Όχι για πάντα αλλά σήμερα, ακόμα και μετά την ψήφιση του νόμου, μπορούμε να πούμε με σιγουριά και αυτοπεποίθηση ότι είμαστε σε καλύτερο σημείο να υπερασπιστούμε την Δημόσια Παιδεία από ότι ήμασταν πριν 4 μήνες. Μπορούμε να απαντήσουμε με μεγάλη πεποίθηση ότι «οι αγώνες έχουν αποτελέσματα».
• Υπήρξαν συλλογικές διαδικασίες μέσα στις σχολές μας. Μαζικές Γενικές Συνελεύσεις, με πολλούς φοιτητές να παίρνουν τον λόγο, με οργάνωση και αυτοοργάνωση, με μαζική συμμετοχή στις κινητοποιήσεις. Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι μία γενιά φοιτητών πολιτικοποιήθηκε γρήγορα, έμαθε, έβγαλε συμπεράσματα, απέκτησε εικόνες συλλογικής δράσης και μαζικής κίνησης. Μάθαμε τι σημαίνει η μαζική και ενεργητική συμμετοχή και όχι απλά να ψηφίζουμε στις φοιτητικές εκλογές. Για την γενιά μας που είναι επί έτη αντικείμενο πολιτικών, σχεδίων και εκμετάλλευσης αυτό είναι ένα μεγάλο μάθημα: Χιλιάδες πήραμε μέρος στο πραγματικό σχολείο που λέγεται φοιτητικό κίνημα και αυτό είναι μια πραγματική νίκη.

• Συμμαχήσαμε και ενωθήκαμε με τους καθηγητές και το διοικητικό προσωπικό. Όχι με όλους τους καθηγητές ούτε με όλη την εκπαιδευτική κοινότητα. Δύο μήνες κινητοποιήσεων μας ήταν αρκετοί για να αποκαλυφθούν οι φίλοι και εχθροί μας. Δεν είμαστε με τους καθηγητές και τους πρυτάνεις οι οποίοι αδιαφορούν για την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων, όπως αδιαφορούν για την υποχρηματοδότηση και συνήθως μπορεί να είναι οι ίδιοι που προχωρούν σε μαζικά κοψίματα και σε ακραίες τοποθετήσεις μέσα στις σχολές. Έχουμε ανοιχτό μέτωπο με τους προέδρους και τους κοσμήτορες που απειλούν με πειθαρχικά. Έχουμε διαρκές μέτωπο με τις καθεστωτικές πολιτικές δυνάμεις ΔΑΠ-ΠΑΣΠ που με την γραμμή «ανοιχτές σχολές» τάχθηκαν υπέρ της ίδρυσης ιδιωτικών πανεπιστημίων. Θέλουμε ενότητα με τους καθηγητές που επέλεξαν να μην σιωπήσουν, τάχθηκαν ανοιχτά κατά των ιδιωτικών πανεπιστημίων και στήριξαν το δίκαιο αγώνα μας. Μία τέτοια ενότητα είναι πιο εύκολη σήμερα και αυτή είναι σημαντική επιτυχία.

• Η εποχή μας έχει ανάγκη τις αντιστάσεις αλλά και τις διεκδικήσεις. Οι αντιστάσεις στα νομοσχέδια, στις ιδιωτικοποίησεις κλπ είναι απαραίτητος αλλά όχι ικανός όρος για να αλλάξουμε την κατάσταση. Χρειαζόμαστε την αντίσταση ώστε να μπορέσουμε να αντεπιτεθούμε. Δεν μπορεί η οπτική μας να περιορίζεται στο πότε θα έρθει ένας νέος νόμος για να σηκωθούν αντιδράσεις αλλά είναι απαραίτητος όρος. Με αυτήν την έννοια ακόμα και η μάχη που δώσαμε για το μπλοκάρισμα της πανεπιστημιακής αστυνομίας στις σχολές ήταν μία μικρή νίκη. Η εποχή μας έχει ανάγκη τις αντιστάσεις αλλά έχει ανάγκη και τις διεκδικήσεις. Έχουμε ανάγκη από μικρές νίκες ή έστω πραγματικές μάχες αντίστασης για να μπορέσουμε και να διεκδικήσουμε.

Ο αγώνας μας είναι νικηφόρος γιατί θα συνεχιστεί!

Δύο μήνες δίνουμε αγώνα μεγάλης διάρκειας, με συνελεύσεις, με επιχειρήματα, με αποδεικτικό λόγο, με ζωντανές καταλήψεις, με εκδηλώσεις με μαζικές πορείες, με πανελλαδικότητα και με συντριπτική μειοψηφία τα γαλάζια παιδιά της ΔΑΠ. Ο αγώνας μας είναι νικηφόρος γιατί θα συνεχιστεί. Θα συνεχιστεί γιατί η μάχη για την κατάργηση του άρθρου 16 έχει και άλλα επεισόδια και δεν σταμάτησε με την ψήφιση του νομοσχεδίου. Γιατί αυτός ο αγώνας μπορεί και πρέπει να μεταφερθεί μέσα στη καθημερινή φοιτητική ζωή απέναντι στην υποχρηματοδότηση των πανεπιστημίων, την εμπορευματοποίηση, τους καθηγητές που πληρώνονται από το δημόσιο πανεπιστήμιο αλλά είναι υπέρ των ιδιωτικών εκδοτηρίων πτυχίων, που η κυβέρνηση τα ονομάζει μη κρατικά. Θα συνεχιστεί γιατί εδώ και δύο μήνες δείχνει και δίνει το παράδειγμα και την απάντηση στο ερώτημα: Απέναντι στην κυβέρνηση Μητσοτάκη του 41% ποιος; Η απάντηση είναι τώρα, εμείς!

• Να επιμείνουμε και να συνεχίσουμε στην σύγκληση Γενικών Συνελεύσεων στις σχολές μας, στην μαζικοποίηση τους με στόχο την συνέχιση των κινητοποιήσεων. Να συνεχίσουν να αποτελούν οι σχολές μας κέντρα αγώνα ενάντια στην ιδιωτικοποίηση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης!
• Να σταθούμε απέναντι τους καθηγητές που τάχθηκαν υπέρ των ιδιωτικών πανεπιστημίων και στάθηκαν εχθρικά στον αγώνα μας. Είναι επίορκοι απέναντι στο λειτούργημα τους, ετοιμάζονται για μια έμμισθη θέση στα ιδιωτικά «πανεπιστήμια». Να μην τολμήσουν να πατήσουν το πόδι τους στις σχολές μας για μάθημα!
• Οι Φοιτητικοί Σύλλογοι να οργανώσουν δυναμικές κινητοποιήσεις στα γραφεία βουλευτών της Νέας Δημοκρατίας που ψήφισαν το νομοσχέδιο!
• Να επιμείνουμε στις εκπαιδευτικές κινητοποιήσεις κάθε Πέμπτη
• Σε όλες τις Σχολές να συγκροτηθούν Πρωτοβουλίες και Επιτροπές Αγώνα μαζί με καθηγητές και διοικητικούς υπαλλήλους που τάχθηκαν ενάντια στα ιδιωτικά πανεπιστήμια με στόχο την συνέχιση του αγώνα!

Αριστερό Δίκτυο Νεολαίας

Το Αριστερό Δίκτυο Νεολαίας είναι μια συλλογικότητα φοιτητών – μαθητών που δραστηριοποιείται πανελλαδικά για την οικοδόμηση ενός Αριστερού Μετώπου Νεολαίας.

Η κυβερνητική πολιτική διαχείρισης της πανδημίας αποδείχθηκε άκρως αναποτελεσματική και αποτυχημένη. Οι γιατροί και νοσηλευτές δίνουν μάχη καθημερινά για να καλύψουν τα κενά στο ΕΣΥ, που είχαν δημιουργήσει οι μνημονιακές κυβερνήσεις ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ και δεν ενίσχυσε η κυβέρνηση Μητσοτάκη. Χιλιάδες συνάνθρωποί μας έχουν χάσει την ζωή τους εκτός ΜΕΘ. Οι εργαζόμενοι στοιβάζονται καθημερινά στα ΜΜΜ και στους χώρους δουλειάς και η μόνη προστασία που έχουν είναι η μάσκα. Ο ΕΟΔΥ σε κάθε «άνοιγμα» ήταν ανίκανος να εκτελεί σωστή ιχνηλάτηση, ενώ ο «ήλιος των εμβολίων», το σχέδιο εμβολιασμού της Ε.Ε., απέτυχε παταγωδώς. Η κυβέρνηση, αυτή τη στιγμή, ανοίγει την οικονομία χωρίς κανένα απολύτως σχέδιο, καθώς δεν ενδιαφέρεται για τίποτε άλλο παρά μόνο να ανοίξει με κάθε κόστος τον τουρισμό, ώστε να σώσει ο,τι σώζεται από την φθορά της λόγω της πλήρους αποτυχίας της στην διαχείριση της πανδημίας.

Με το άνοιγμα της οικονομίας, θα περίμενε κανείς να λειτουργήσουν και τα πανεπιστήμια μας. Τα πανεπιστήμια μας, όμως, παραμένουν κλειστά. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη, είναι από τις λίγες κυβερνήσεις στην Ε.Ε. που κρατάει τόσο καιρό κλειστή την εκπαίδευση και φαίνεται να αποτελεί και το τελευταίο της μέλημα, σε αντίθεση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες που έχουν πάρει τα κατάλληλα μέτρα ώστε η εκπαίδευση να γίνεται δια ζώσης.

Εμείς εδώ και έναν χρόνο βρισκόμαστε κλεισμένοι στο σπίτι μας παρακολουθώντας μαθήματα και εργαστήρια(!) πίσω από μια οθόνη. Βρισκόμαστε μακριά από τον χώρο όπου σπουδάζουμε, κοινωνικοποιούμαστε, συζητάμε και δρούμε! Οι 450.000 φοιτητές πανελλαδικά, βρισκόμαστε κλεισμένοι στα σπίτια μας κι αυτό αποτελεί πολιτική επιλογή της κυβέρνησης. Διότι η κυβέρνηση μπορούσε να δώσει λεφτά για την παιδεία, για προσλήψεις καθηγητών, για κτηριακές υποδομές, ώστε να  αραιώσουν τα τμήματα και τα εργαστήρια, όμως, συνειδητά δεν έκανε τίποτα από αυτά. Έκλεισε τα πανεπιστήμια μας, χωρίς να πάρει κανένα απολύτως μέτρο για την ενίσχυση τους και συνέχισε την υποχρηματοδότησή τους.

Η κυβέρνηση της ΝΔ έχει ως στόχο να τελειώνει με την δημόσια και δωρεάν παιδεία. Προχώρησε έτσι αποφασιστικά στην ψήφιση των κατευθύνσεων  της Ε.Ε. για εμπορευματοποίηση της εκπαίδευσης. Έφερε νόμο, που αποκλείει χιλιάδες κόσμο από την Δημόσια Εκπαίδευση θεσπίζοντας ταξικούς κόφτες (Τράπεζα Θεμάτων, Βάση Εισαγωγής, Διαγραφές Φοιτητών) και στέλνει πολλούς από αυτούς στα Ιδιωτικά Κολλέγια, από τα οποία πλέον αγοράζεις ισοδύναμο πτυχίο με αυτό του Δημοσίου. Η εκπαιδευτική διαδικασία είναι κλειστή, γιατί η κυβέρνηση μισεί την Δημόσια Παιδεία. Οι πολιτικές της την διαλύουν ακόμα περισσότερο και, παράλληλα δημιουργούν πελάτες για τα ιδιωτικά κολλέγια.

Από τις 15 Μάιου, ο τσουρουφλιστός «Greece 2.0»ήλιος είναι ανοιχτά διαθέσιμος για τους τουρίστες.  Έτσι πάρα πολλές οικονομικές δραστηριότητες είναι ήδη ανοιχτές, ενώ μετά τις 15 Μάη οι άποικοι της χώρας θα μπορούν να κυκλοφορούν χωρίς SMS. Θα μπορούσε σε αυτό το σημείο κάποιος να θεωρήσει αυτονόητο ότι με την άρση του lockdown ακόμα και ως τελευταία προτεραιότητα θα υπήρχε μέριμνα για την ασφαλή επιστροφή  στην εκπαιδευτική διαδικασία. Η πραγματικότητα, όμως, είναι διαφορετική. Οι μαθητές όλων των βαθμίδων επέστρεψαν στις σχολικές αίθουσες στις 10 Μάη με selftest, την μεγαλύτερη απόδειξη αποτυχίας στησίματος ενός σοβαρού επιδημιολογικού μηχανισμού. Την ίδια στιγμή για εμάς, τους φοιτητές, ούτε λόγος. Στον δημόσιο λόγο τους πανηγυρίζουν για την επιστροφή των φοιτητών στις κλινικές στις 10 Μάη, την στιγμή που ο κ. Συρίγος σε τηλεοπτική εκπομπή είχε αναγγείλει με βεβαιότητα τον εμβολιασμό των φοιτητών αυτών στο πρώτο 10ήμερο του Απρίλη και την επιστροφή τους πριν το Πάσχα. Ακόμα και τώρα μετά την επίσημη ανακοίνωση επιστροφής περιμένουμε να μάθουμε για τον εμβολιασμό. Πανηγυρίζουν επίσης την επιστροφή των τελειόφοιτων και των επί πτυχίω στις 15 Μάη αποκλειστικά για την διενέργεια πρακτικών ασκήσεων και εργαστηρίων. Το λογίζουν αυτό ως σπουδαία ενέργεια την στιγμή που ήδη είχαν εξαγγείλει την υλοποίηση τους για όλους τους φοιτητές απ’ τις  4 Ιουνίου. Φυσικά για τα υπόλοιπα μαθήματα ούτε λόγος, αφού η τηλε-εκπαίδευση έχει αποδειχθεί ένα χρήσιμο εργαλείο το οποίο έχει έρθει για να μείνει σύμφωνα με τα λεγόμενα τους.

Θέση των φοιτητών απ’ την αρχή της χρονιάς είναι ότι οι σχολές πρέπει να ανοίξουν και να πραγματοποιηθεί το σύνολο των μαθημάτων δια ζώσης. Εμείς είμαστε οι πρώτοι που θέλουμε να ζωντανέψουμε ξανά τους χώρους του πανεπιστημίου παρά την πολιτική σκοπιμότητα των εξαγγελιών αυτών και αυτό θα κάνουμε. Αυτό σημαίνει ότι παρά τις όποιες παραχωρήσεις τους, παρά την προσπάθεια να εκτονώσουν την δικαιολογημένη οργή και δυσαρέσκειά μας, για εμάς καθήκον για το επόμενο διάστημα  είναι να συνεχίζουμε να παλεύουμε:

Α) Για το άνοιγμα των πανεπιστημίων, απαιτώντας την εφαρμογή και την διάθεση των αναγκαίων πόρων για επιστροφή μας με την μεγαλύτερη δυνατή ασφάλεια.

Β) Για την μη εφαρμογή τoυ νόμου Κεραμέως-Χρυσοχοίδη. Οι κινητοποιήσεις της τελευταίας βδομάδας  πριν το Πάσχα και οι αγώνες που προηγήθηκαν αυτής, ανάγκασαν την Κυβέρνηση να υποχωρήσει και τελικά να μην εγκατασταθεί η πανεπιστημιακή αστυνομία από τον Απρίλη στις σχολές όπως είχε ανακοινώσει ο Χρυσοχοίδης. Κερδίσαμε πολύτιμο χρόνο ώστε να συγκροτήσουμε μέτωπο για την υπεράσπιση της δημόσιας παιδείας, με τους εκπαιδευτικούς, που αντιτίθενται στον νόμο. Συνεχίζουμε τον αγώνα μας, ώστε να μην εφαρμοστεί καμία πτυχή του νόμου αυτού, που δημιουργεί μια παιδεία για λίγους και προνομιούχους και μας κάνει πελάτες των ιδιωτικών κολλεγίων.

• ΝΑ ΑΝΟΙΞΟΥΝ ΟΙ ΣΧΟΛΕΣ ΜΑΣ ΤΩΡΑ ΜΕ ΟΛΑ ΤΑ ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
• ΝΑ ΔΟΘΕΙ ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΟ ΕΠΙΔΟΜΑ ΤΩΡΑ
• ΑΜΕΣΟΣ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΦΟΙΤΗΤΩΝ ΩΣΤΕ ΝΑ ΕΠΙΣΤΡΕΨΟΥΜΕ ΣΤΙΣ ΣΧΟΛΕΣ ΜΑΣ
• ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΕΛΑΧΙΣΤΗ ΒΑΣΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ – ΔΕΝ ΘΑ ΓΙΝΟΥΜΕ ΠΕΛΑΤΕΣ ΤΩΝ ΙΔΙΩΤΙΚΩΝ ΚΟΛΛΕΓΙΩΝ
• Η ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΚΑΜΙΑ ΘΕΣΗ ΣΤΙΣ ΣΧΟΛΕΣ ΜΑΣ

Αριστερό Δίκτυο Νεολαίας

Το Αριστερό Δίκτυο Νεολαίας είναι μια συλλογικότητα φοιτητών – μαθητών που δραστηριοποιείται πανελλαδικά για την οικοδόμηση ενός Αριστερού Μετώπου Νεολαίας.

Οι κινητοποιήσεις και οι πορείες που πραγματοποιήθηκαν χθες σε αρκετές πόλεις αναδεικνύουν το γεγονός ότι η δυσαρέσκεια που υπάρχει από τις αλλαγές που προωθεί η κυβέρνηση στην Παιδεία μπορούν να βρουν αγωνιστική διέξοδο. Αυτό είναι το πρώτο συμπέρασμα που πρέπει να κρατήσουμε.

Από τις χθεσινές όμως κινητοποιήσεις προκύπτουν και ορισμένα ερωτήματα για όλους όσους θέλουν να δυναμώσει ο αντιπαραθετικός πόλος στην κυβερνητική πολιτική.

Υπάρχει πανδημία και ζήτημα δημόσιας υγείας στην χώρας μας; Αν και η απάντηση μοιάζει προφανής δυστυχώς δεν είναι. Γιατί αν είναι, δεν μπορούμε να εξηγήσουμε γιατί δεν τηρήθηκαν όλα τα υγειονομικά μέτρα προστασίας(αποστάσεις,μάσκες κτλ) που είναι απαραίτητα για την δημόσια υγεία και όχι γιατί το λέει ο Μητσοτάκης. Πόσο αξιόπιστο μοιάζει το αίτημα και ο αγώνας για υπεράσπιση της δημόσιας υγείας στα χείλη ανθρώπων που το φωνάζουν την μια βδομάδα και την επόμενη δεν τηρούν τα στοιχειώδη;

Συνεχίζει να αποτελεί  για το κίνημα προτεραιότητα υπεράσπιση της ανθρώπινης ζωής ή όχι; Και όχι μόνο οι ζωές του ανθού της ελληνικής κοινωνίας αλλά και των 60ρηδών,70ρηδων και 80ρηδων. Η απάντηση -τουλάχιστον- από τους ανθρώπους του κινήματος της κοινωνικής ανατροπής δεν χωρά ασάφειες. Ιεραρχούμε την ζωή γι’ αυτό και πρέπει να είμαστε πειθαρχημένοι σε ότι την προστατεύει και απείθαρχοι σε όποιον και ότι την υπονομεύει. Ούτε μόνο με το πρώτο, ούτε μόνο με το δεύτερο.

Απευθυνόμαστε στην κοινωνία ή στο εσωτερικό μας; Το κίνημα δυναμώνει όταν αγκαλιάζεται από όλο και μεγαλύτερα κομμάτια της κοινωνίας. Αυτό το πετυχαίνει με τα αιτήματα και με την στάση του. Όταν το υπουργείο και τα ΜΜΕ μιλά για τους τεμπέληδες φοιτητές που βαριούνται να τελειώσουν τι ακριβώς εξυπηρετεί το σύνθημα “ούτε 2ν,ούτε ν+2,όποτε γουστάρουμε θα πάρουμε πτυχίο” πέρα από το να επιβεβαιώνει την άποψη του Υπουργείου στα μάτια ενός κόσμου που δεν είναι στο κίνημα αλλά τον θέλουμε σύμμαχο;

Η κυβερνητική πολιτική στην εκπαίδευση δημιουργεί δυσφορία σε ευρύτερα κοινωνικά ακροατήρια. Δημιουργεί ένα χώρο που είναι κρίσιμο να ουδετεροποιηθεί ή να κερδηθεί με το μέρος του κινήματος. Αυτός πρέπει να είναι στόχος μας και με την στάση μας δεν να του δίνουμε υλικό εναντίων μας και να τον σπρώχνουμε στην αγκαλιά του Μητσοτάκη αλλά το αντίθετο.

Χρειάζεται άμεσα να αφήσουμε πίσω πρακτικές, συμπεριφορές και αντιλήψεις που μας απομακρύνουν αντί να μας ενώνουν με την κοινωνία και αυτά τα ακροατήρια. Για να το καταφέρουμε όμως πρέπει να έχουμε και συναίσθηση ότι απευθυνόμαστε σε αυτούς και όχι στον εαυτό μας.

Αριστερό Δίκτυο Νεολαίας

Το Αριστερό Δίκτυο Νεολαίας είναι μια συλλογικότητα φοιτητών – μαθητών που δραστηριοποιείται πανελλαδικά για την οικοδόμηση ενός Αριστερού Μετώπου Νεολαίας.

Άσυλο εξ ορισμού είναι χώρος περιορισμού των δικαιωμάτων της εξουσίας απέναντι στον πολίτη. Αποτέλεσε από τις απαρχές της ιστορίας λαϊκή κατάκτηση που και όταν ακόμα δεν κατοχυρώθηκε νομικά βρίσκονταν ψηλά στην κοινωνική συνείδηση και αποτελούσε άγραφο νόμο.

Το Κυλώνειο άγος (632 πΧ) έμεινε στην ιστορία ως μία πράξη ντροπής ήταν σφαγή οπαδών του Κύλωνα στην Ακρόπολη που αποτελούσε άσυλο, έστω ως χώρος λατρείας των θεών. Αλλά και στα σημερινά χρόνια το άσυλο της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής απετέλεσε κατοχυρωμένο και μάλιστα με συνταγματική περιωπή θεμελιώδες ατομικό δικαίωμα (άρθρο 9 Σ), ενώ η από μέρους κρατικού υπαλλήλου παραβίαση του οικιακού ασύλου, δηλαδή είσοδος σε ιδιωτική κατοικία χωρίς τη θέλησή του, χωρίς τις διατυπώσεις του νόμου και χωρίς την παρουσία δικαστικού λειτουργού αποτελεί ποινικό αδίκημα (ΠΚ 241) απειλούμενο μάλιστα με υψηλότερη ποινή από το αδίκημα της διατάραξης οικιακής ειρήνης (ΠΚ 334) και πολύ σωστά αφού η από μέρους οργάνου της εξουσίας παραβίαση του νόμου έχει πολύ μεγαλύτερη επικινδυνότητα και άρα απαξία από την αντίστοιχη ενός ιδιώτη. Περιορισμοί που προβλέπονται και για την κατ’ οίκον έρευνα, την κατά κανόνα απαγόρευσή της στη διάρκεια της νύχτας (ΚΠοινΔ 254) αποβλέπουν επίσης στην προστασία του οικιακού ασύλου.

Αναμφισβήτητη άλλωστε είναι και η έννοια του πολιτικού ασύλου που προστατεύει πρόσωπα που διώκονται από αντίπαλα καθεστώτα για τους πολιτικούς αγώνες τους και υποχρεώνει τα κράτη στα οποία καταφεύγουν να τα προστατεύουν όταν αυτό διαπιστώνεται.

Αν για τα θεμελιώδη ατομικά δικαιώματα όπως η ιδιωτική και οικογενειακή ζωή προβλέπεται και νομοθετήθηκε άσυλο, δεν συμβαίνει το ίδιο κατά τρόπο συγκεκριμένο με την προστασία των συλλογικών πολιτικών δικαιωμάτων παρότι το Σύνταγμα επιτάσσει την εγγύηση του κράτους για τα δικαιώματα του ανθρώπου ως μέλους του κοινωνικού συνόλου (Σ 25 παρ. 1). Τα κινήματα δεν έχουν “το σπίτι τους” κατοχυρωμένο από το Σύνταγμα αν και το έχουν κατακτήσει με αγώνες δεκαετιών που κανένας δεν τόλμησε να αμφισβητήσει.

Ένα τέτοιο σπίτι είναι το Πανεπιστημιακό Άσυλο. Θα μπορούσαν η μπορεί στο μέλλον στη θέση των Α.Ε.Ι. να είναι τα Εργατικά κέντρα, τα Δημαρχεία, οι πλατείες, τα δημόσια και δημοτικά κτίρια, κάποια άλλα “άβατα”. Συνέβη για λόγους ιστορικούς και ιδιαίτερους σε αυτήν την χώρα η θεμιτή και σεβαστή συνταγματικά κινηματική ασυλία να στεγασθεί στο πανεπιστήμιο. Και όχι φυσικά χάριν προστασίας της τριτοβάθμιας ακαδημαϊκής διδασκαλίας. Στο Ελληνικό κράτος η τελευταία δεν γνώρισε ποτέ διωγμούς, όπως στην μεσαιωνική Ευρώπη. Αντίθετα υπήρξε θεραπαινίδα των εξουσιών και διαπιστευμένη πηγή παροχής της αστικής γνώσης και ιδεολογικής συγκρότησης των μελλοντικών στελεχών της κοινωνίας. Συνεπώς ούτε κινδύνευσε ποτέ από την εξουσία, ούτε δεν είχε ανάγκη κανενός ασύλου. Ποτέ δεν μπήκε αστυνομία σε Α.Ε.Ι. για να διακόψει μάθημα η άλλη εκπαιδευτική πράξη. Η νεοελληνική ιστορία δεν έχει καταγράψει καμία τέτοια περίπτωση. Αντίθετα, έχει καταγράψει από πολύ παλιά τη νομιμοποίηση του πανεπιστημιακού ασύλου στη συλλογική συνείδηση ως χώρου προστασίας λαϊκών κινητοποιήσεων και ασυλίας από την αστυνομική επέμβαση.

Πρώτη τέτοια περίπτωση τα «Σκιαδικά» (Μάιος 1859): Στα Προπύλαια του Πανεπιστημίου Αθηνών καταφεύγουν φοιτητές και μαθητές χαμηλών κοινωνικών τάξεων, που φορούσαν ελληνικά καπέλα (σκιάδια) από τη Σίφνο, καταδιωκόμενοι από τη φοιτητική ελίτ ύστερα από πρόκληση έντασης από εισαγωγείς πανάκριβων ευρωπαϊκών καπέλων που έβλεπαν τα συμφέροντά τους να απειλούνται, πληρωμένους τραμπούκους και την αστυνομία, που τελικά επεμβαίνει στον χώρο του ασύλου και ακολουθούν πολυήμερες συγκρούσεις. Ο ίδιος ο πρύτανης του Πανεπιστημίου καταγγέλλει την παραβίαση του πανεπιστημιακού ασύλου λέγοντας ότι το πανεπιστήμιο είναι μόνον χώρος διδασκαλίας.

Είναι όμως προφανές ότι αυτό που υπερασπίζεται δεν είναι η διδασκαλία, αλλά η ελεύθερη διάδοση των ιδεών, που είναι κάτι πολύ ευρύτερο. Ακολουθεί πολιτική κρίση που οδηγεί στην παραίτηση του αρχηγού της αστυνομίας. Και περνούν πολλές δεκαετίες για να ξαναμπεί η αστυνομία στα Πανεπιστήμια. Δεν μπήκε ούτε στα «Γαλβανικά», πολυήμερη κατάληψη του Πανεπιστημίου ενάντια στις αυθαιρεσίες του καθηγητή Ιατρικής Γαλβάνη τον Ιανουάριο 1897 από τους φοιτητές με σκληρές συγκρούσεις, ακόμα και νεκρό φοιτητή από σφαίρα αστυνομικού, Δεν μπήκε ούτε τα επόμενα χρόνια στα «Ευαγγελικά» (1901), τα «Σανιδικά», (1902) τα «Ορεστειακά» (1903). Οι τελευταίες κινητοποιήσεις καταγράφονται παρά τον αντιδραστικό τους χαρακτήρα, αφού αιτήματά τους ήταν να μην μεταφρασθεί το ευαγγέλιο στην απλή έστω καθαρεύουσα, να παιχτεί η Ορέστεια τριλογία στην αρχαία ελληνική γλώσσα κλπ. Το φοιτητικό κίνημα αποκτά προοδευτικό χαρακτήρα και εντάσσεται στις κοινωνικές δυνάμεις του κοινωνικού μετασχηματισμού μετά τη δεκαετία 1920 υπό την επιρροή της Αριστεράς.

Σε κάθε περίπτωση κάτι μένει, αφού στον Οργανισμό του Πανεπιστημίου Αθηνών (ν. 5343/1932, άρθρο 125) απαγορεύεται ρητά η είσοδος άλλων πλην φοιτητών και διδασκόντων στο Πανεπιστήμιο χωρίς άδεια του Πρύτανη. Προφανώς φωτογραφίζεται η αστυνομία : αυτήν αφορά η απαγόρευση.

Στα μετεμφυλιακά χρόνια της δεκαετίας 1950 και μετά οι συνελεύσεις των φοιτητικών συλλόγων απαγορεύουν την παρουσία μελών του Σπουδαστικού της Ασφάλειας στις συνελεύσεις και στις σχολές, επικαλούμενες το Πανεπιστημιακό Άσυλο. Στα χρόνια της δικτατορίας η Σύγκλητος του ΕΜΠ παραιτείται όταν η αστυνομία εισβάλλει σε αυτό (14.2.1973), αντίθετα με τη Σύγκλητο του ΕΚΠΑ που επιτρέπει την βίαιη αστυνομική εκκένωση της κατειλημμένης Νομικής την ίδια περίοδο, ενώ λίγους μήνες μετά η Σύγκλητος του ΕΜΠ επικαλούμενη επίσης το πανεπιστημιακό άσυλο αρνείται να δώσει στην αστυνομία την άδεια εκκένωσης του κατειλημμένου Πολυτεχνείου στις 15/11/1973 και μόνο εκ των υστέρων εγκρίνει την επέμβαση του στρατού με την γνωστή επιχειρηματολογία της χούντας.

Στην κοινοβουλευτική διαβούλευση για το Σύνταγμα 1975 υπάρχει ζωηρή άποψη να αναφερθεί ρητά το πανεπιστημιακό άσυλο στις συνταγματικές διατάξεις. Τελικά υποχωρεί θεωρώντας αρκετό το ότι το άρθρο 16 το υπονοεί στην ακαδημαϊκή ελευθερία που κατοχυρώνει. Και άλλωστε ο τότε Υπουργός Παιδείας Γ. Ράλλης δηλώνει στη Βουλή ότι η κυβέρνηση αναγνωρίζει το Πανεπιστημιακό Άσυλο.

Ωστόσο κανείς δεν τολμά να αμφισβητήσει το πανεπιστημιακό άσυλο, παρότι παραμένει στον χώρο του “συνταγματικού εθίμου”. χωρίς να κατοχυρώνεται έστω σε κοινό νόμο. Στα χρόνια της μεταπολίτευσης τα Πανεπιστήμια ανθούν ως χώροι συνελεύσεων, εκδηλώσεων, όχι μόνο φοιτητικών αλλά και πολιτικών διαδικασιών, αφετηρίας και λήξης πορειών κ.λ.π. Όλα τα πρωτοποριακά ιδεολογικά και πολιτικά ρεύματα αποκτούν στους χώρους τους την επαφή και τη γείωση με την κοινωνία. Και δίνουν στο Πανεπιστήμιο, που γίνεται το “σπίτι του κινήματος” την πραγματική και πολύπλευρη μορφωτική εν τέλει λειτουργία των οριζόντων αυτών, που καμία κατεστημένη ακαδημαϊκή διδασκαλία ούτε μπορεί, ούτε θέλει να δώσει. Το σύνθημα “Το άσυλο ανήκει σε όλον τον λαό” δονεί συχνά τις διαδηλώσεις.

Το ΠΑΣΟΚ, με το ν. 1268/1982 (άρθρο 2) διατυπώνει για πρώτη φορά την έννοια του πανεπιστημιακού ασύλου «καλύπτει όλους τους χώρους των ΑΕΙ (σ. είχε γεννηθεί θέμα αν εκτείνεται και στα προαύλια) και συνίσταται στην απαγόρευση επέμβασης της δημόσιας δύναμης στους χώρους αυτούς χωρίς την πρόσκληση η άδεια του αρμοδίου οργάνου…..»

Ταυτόχρονα διατυπώνει και τους όρους της παραβίασής του μέσα από όργανο συνδιοίκησης (την οποία επίσης με σκοπό την ενσωμάτωση του φοιτητικού κινήματος και τη χρήση του για την μεταβολή των συσχετισμών στα ΑΕΙ και τα ΤΕΙ καθιερώνει), την τριμελή επιτροπή ασύλου (Πρύτανης, εκπρόσωπος ΔΕΠ, εκπρόσωπος φοιτητών).

Και για πρώτη φορά το Νοέμβρη 1985 η αστυνομία παραβιάζει το Πανεπιστημιακό άσυλο μετά από άδεια της επιτροπής και εκκενώνει το κατειλημμένο για μία εβδομάδα λόγω διαμαρτυρίας για την δολοφονία του 15χρονου Μιχάλη Καλτέζα στα Εξάρχεια από αστυνομικό στις 17/11/1985 Χημείο (τότε στη Ναυαρίνου και Χ. Τρικούπη) με το πρόσχημα του κινδύνου έκρηξης από τις διάφορες χημικές ουσίες στο υπόγειο. Η κατακραυγή του φοιτητικού κόσμου και όχι μόνο είναι πλήρης : Δεν υπάρχει συνέλευση σχολής που να μην καταδικάσει την – νομότυπη αλλά ποτέ νόμιμη στις συνειδήσεις – παραβίαση του ασύλου, ενώ ο εκπρόσωπος των φοιτητικών συλλόγων του ΕΚΠΑ στην επιτροπή ασύλου και μέλος της ΠΑΣΠ διαγράφεται από μέλος του φοιτητικού συλλόγου της σχολής του (Οικονομικό Νομικής) με ομόφωνη σχεδόν απόφαση της Γενικής Συνέλευσης.

Στις 18/11/1995 είναι η επόμενη σημαντική παραβίαση του πανεπιστημιακού ασύλου : Τα ΜΑΤ εκκενώνουν το κατειλημμένο από την προηγούμενη μέρα από αντιεξουσιαστές για συμπαράσταση στους αγώνες των κρατούμενων Πολυτεχνείο και προχωρούν σε 500 και πλέον συλλήψεις, που καταλήγουν σε δίκες με ομοιόμορφες κατηγορίες χωρίς συγκεκριμένα στοιχεία για κανέναν πλην της παρουσίας του στο κτίριο, η έκβαση των οποίων συχνά εξαρτάται όχι από τα στοιχεία, αλλά από την μεταμέλεια η μη των κατηγορουμένων.

Ο «νόμος Γιαννάκου» (ν. 3549/2007) έρχεται μέσα στις πολύμηνες κινητοποιήσεις ενάντια στην τροποποίηση του άρθρου 16Σ να περιστείλει (άρθρο 3) την κατοχύρωση του ασύλου τόσο ως προς το εύρος («όλους τους χώρους των ΑΕΙ στους οποίους γίνεται εκπαίδευση και έρευνα»), όσο και ως προς την έννοια του ασύλου «αναγνωρίζεται για την κατοχύρωση των ακαδημαϊκών ελευθεριών και για την προστασία του δικαιώματος στη γνώση στη μάθηση και την εργασία των μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας…..»

Ενώ καταργεί την τριμελή επιτροπή ασύλου και μεταθέτει τη σχετική αρμοδιότητα στο Πρυτανικό Συμβούλιο. Δεν τολμά ωστόσο να πειράξει την παράγραφο (1) του άρθρου (3) της οποίας η διατύπωση μένει ίδια όπως του άρθρου 2 παρ. 1 ν. 1268/1982 : «Στα ΑΕΙ κατοχυρώνεται η ακαδημαϊκή ελευθερία στην έρευνα και διδασκαλία, καθώς και η ελεύθερη διακίνηση των ιδεών» την οποία μάλιστα αφήνει αμετάβλητη και ο μετέπειτα σαρωτικός «νόμος Διαμαντοπούλου».

Οι καταλήψεις της Νομικής και του ΕΜΠ και άλλων σχολών μετά τη δολοφονία Γρηγορόπουλου, καθώς και οι ήδη εκδηλούμενες αντιμνημονιακές κινητοποιήσεις (απεργίες, συνελεύσεις αγανακτισμένων, καταλήψεις κλπ) εξωθούν την τότε κυβερνητική εξουσία στην ύστατη γραμμή αντεπίθεσης.

Έτσι ψηφίζεται ο «νόμος Διαμαντοπούλου» (ν. 4009/2011) που καταργεί κάθε απαγόρευση αστυνομικής επέμβασης ορίζοντας (άρθρο 3 παρ. 2) ότι «Σε αξιόποινες πράξεις που τελούνται εντός των χώρων των ΑΕΙ εφαρμόζεται η κοινή νομοθεσία».

Μόνη αυτή η υπόμνηση είναι αρκετή για να καταδείξει την υποκρισία όσων προφασίζονται ότι η παραβατικότητα εντός και πέριξ των ΑΕΙ οφείλεται στην – ανύπαρκτη από το 2011 – νομοθεσία του πανεπιστημιακού ασύλου. Και όμως από τότε και μετά ισχυροποιείται η παραβατικότητα αυτή.

Έξι χρόνια αργότερα, ο νόμος Γαβρόγλου (ν. 4485/2011, άρθρο 3) επαναφέρει την απαγόρευση επέμβασης της αστυνομίας, την οποία επιτρέπει αυτεπαγγέλτως σε περίπτωση τέλεσης κακουργήματος η εγκλήματος κατά της ζωής και μετά από άδεια του Πρυτανικού Συμβουλίου σε κάθε άλλη περίπτωση, χωρίς εν τέλει να την απαγορεύει ποτέ.

Κανένας από αυτούς τους νόμους λοιπόν δεν απαγορεύει την αστυνομική επέμβαση για ότι συμβαίνει εκτός του κτιρίου και του περιβόλου της σχολής. Είναι ψέμα ο ισχυρισμός ότι χρειάζεται άδεια της επιτροπής για τη διακίνηση ναρκωτικών που γίνεται στην αυλή του Πνευματικού Κέντρου του Δήμου Αθήνας η στους πέριξ της ΑΣΟΕΕ δρόμους η παλαιότερα στην Τοσίτσα.

Αλλά και μέσα στους χώρους της σχολής δεν υπήρξε κανένας νόμος που να μην επιτρέπει την χωρίς διατυπώσεις (δηλαδή προηγούμενη αίτηση η παροχή άδειας από πανεπιστημιακό όργανο) επέμβαση της αστυνομίας σε περίπτωση διάπραξης κακουργήματος η αυτόφωρου πλημμελήματος στρεφόμενου κατά της ζωής.

Καμία από τις παραπάνω περιπτώσεις παραβίασης του ασύλου δεν έγινε με επίκληση διάπραξης κακουργημάτων η αδικημάτων κατά της ζωής. Έγιναν βέβαια φθορές και υλικές ζημιές για τις οποίες κανείς δεν πρέπει να είναι περήφανος. Αλλά η κοινωνική και πολιτική οργή δεν συγκρατείται πάντα εντός η εκτός των Α.Ε.Ι.

Δεν είναι συνεπώς η περιφρούρηση της νομιμότητας από τα τελούμενα πέριξ πανεπιστημιακών χώρων ποινικά αδικήματα το κίνητρο για την εξαγγελλόμενη κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου. Είναι η απαλλαγή των πανεπιστημιακών χώρων από τις κινηματικές διαδικασίες, τις συνελεύσεις, τις εκδηλώσεις, τις αφίσες, τα συνθήματα, τη διακίνηση εντύπων. Είναι ο σκοπός ποινικών διώξεων όσων δρουν πολιτικά στο πανεπιστήμιο.

Είναι η πειθάρχηση των ΑΕΙ και του φοιτητικού κινήματος που απέτρεψε την τροποποίηση του άρθρου 16Σ και την ιδιωτικοποίηση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, ο στόχος που δεν κατόρθωσε ποτέ καμία κυβέρνηση να πετύχει και η μετατροπή τους σε χώρους πολυτελών κολλεγίων για να παράγουν ειδικευμένους πειθήνιους και να διασυνδέονται ανεμπόδιστα με την ιδιωτική αγορά προσαρμόζοντας την εκπαιδευτική και ερευνητική τους δραστηριότητα στις ανάγκες και τις παραγγελίες της. Είναι η εμπέδωση μιας γενικευμένης κουλτούρας καταστολής και συρρίκνωσης δημοκρατικών δικαιωμάτων και ελευθεριών, που διαπνέει όχι μόνο τις εξαγγελίες της σημερινής κυβέρνησης, αλλά και όλο το φάσμα των νομοθετικών παρεμβάσεων τα τελευταία χρόνια σε απεργίες και ποινικοποιήσεις κινητοποιήσεων. Είναι τελικά η αντεπίθεση της εξουσίας που κλιμακώνεται με την ανάκτηση του πανεπιστημίου και τον αποχαρακτηρισμό του ως χώρου περιορισμού της εξουσίας απέναντι στο κίνημα. Γιατί έχει τους συσχετισμούς να κάνει πλέον και αυτό. Η μάλλον έτσι νομίζει.

Αυτό το “σπίτι του κινήματος” που κινδυνεύει οφείλουμε να το υπερασπιστούμε. Οφείλουμε να συνειδητοποιήσουμε ότι αν δεν υπάρχει χώρος για τους αγώνες, οι αγώνες ουσιαστικά θα τεθούν εκτός νόμου. Ότι η κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου δεν γίνεται ούτε για τους “μπαχαλάκηδες”, ούτε για τη διακίνηση ναρκωτικών, ούτε για την παραβατικότητα. Όλα αυτά είναι προσχήματα και ελάχιστα ενοχλούν τις εξουσίες, αν δεν εκπορεύονται από αυτές τις ίδιες.

Έχουμε χρέος όλες οι παλιότερες φοιτητικές γενιές που πέρασαν από τις σχολές να υπερασπίσουμε την ιστορία μας, να υπερασπίσουμε τη λειτουργία που μας έδωσε την πολυτέλεια να είμαστε πολιτικοποιημένοι, να σκεφτόμαστε πέρα από όσα μας επιβάλλουν η μας επιτρέπουν, να μην εξαντλούμε την κοινωνική, εκπαιδευτική και πολιτική μας πρακτική στο ρόλο του πελάτη του – για πόσο ακόμη – δημόσιου Α.Ε.Ι. Έχουμε χρέος να μην επιτρέψουμε την κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου ούτε στο νόμο, ούτε στην πράξη.

Κώστας Παπαδάκης

Ο Κώστας Παπαδάκης είναι μαχόμενος δικηγόρος, μέλος της ΑΝΤΑΡΣΥΑ.